Ramen, gyoza, oyakodon, gyuudon… het water loopt me al in de mond als ik er aan denk. De Japanse keuken. Alhoewel ik een afkeer heb voor alles wat maar een beetje een zee- of watersmaak heeft zijn er meer dan genoeg andere alternatieven in de Japanse keuken die net zo lekker zijn. Maar het echte Japans, wat is dat dan?
De Japanse keuken is een, zoals ik het zeg, mooie keuken. Voor sommige mensen zal het eruit zien als een ratjetoe. Maar ik denk dat er geen enkele andere keuken is die zoveel waarde hecht aan de natuur en haar seizoenen (en wat ze te bieden hebben) dan de Japanse keuken.
Kom je nu in Japan, dan vind je natuurlijk ook grote ketens zoals de McDonalds, vind je sandwiches in de supermarkten en word je op elke straathoek gebombardeerd met automaten die je cola of andere troep proberen te verkopen (soms praten ze zelfs.)
Washoku – het ‘echte’ Japans
Japan maakt dan ook onderscheid tussen Japans eten (和食, washoku) en Westers eten (洋食, youshoku). Ga je naar Japan, probeer dan ook eens de washoku eruit te pikken. Wat verstaan we dan onder washoku?
Traditionele washoku bestaat uit rijst (gohan) met miso-soep. Dit is de basis van bijna alle Japanse gerechten. Daarbij komen bijgerechten zoals vis en gestoomde of gepekelde groenten (tsukemono). De vis wordt gegrild of komt in rauwe vorm zoals bij sashimi of sushi.
Deze gerechten worden allemaal apart van elkaar geserveerd. De Japanners houden ervan om hun smaken gescheiden te houden, terwijl wij er niet vies van zijn als er een beetje jus door de salade loopt. Verblijf je in een traditionele ryokan (Japanse herberg) dan is de kans groot dat je washoku voorgeschoteld krijgt. Daarnaast hebben ze ook veel gerechten met noedels (met of zonder soep.) Japanners thuis hanteren een mix: de ene ochtend eten ze brood, de volgende dag rijst.
En toen kwam het frietvet
Voordat de westerse invloeden het land binnendrongen aten Japanners vrijwel geen vlees, maar alleen vis en af en toe wat kip of ander wild. De Japanse keuken kent veel invloeden vanuit China. Zo zijn ramen (noedels in soep) en gyoza (pasteitjes) niet meer weg te denken en net zo goed Japans als dat saté Nederlands is. Elke Japanner zal beamen dat ramen gewoon lekker Japans is.
In de 16e eeuw importeerde Japan een aantal dingen uit Portugal. Tenpura (gefrituurde groenten) en brood (Portugees: pão, Japans: pan) namen hun intrede in de Japanse cultuur. Aan het einde van de 19e eeuw werd ander westers eten geïntroduceerd aan de Japanners. Meer vlees werd geconsumeerd en westerse gerechten mengden zich met het Japanse voedsel. Gerechten zoals tonkatsu (soort schnitzel), curry (vanuit Engeland), spaghetti, burgers en eigenlijk alles wat gefrituurd kan worden is nu ook in Japan te vinden.
Heb je al honger gekregen? (Zo zeg je eet smakelijk in het Japans.) Wat vindt of lijkt jou het lekkerste uit de Japanse keuken?