Als je in het Japans tegen of over iemand anders praat plak je een woordje achter zijn of haar naam. Dit is een suffix (oftewel een ‘titel’) en laat zien dat je respectvol met de ander omgaat. De meest bekende en meest voorkomende suffix is ‘san’.
San ken je waarschijnlijk al (als het niet van anime is, dan wel van deze klassieker).
“Daniel-san, DANIEL-SAN”
Omdat deze suffixen uniek zijn aan Japan zijn ze moeilijk te vertalen. Wij hebben immers niet zo’n systeem waarmee we onze positie tegenover iemand anders zo uitspreken. San betekent zoiets als meneer of mevrouw. Iedereen in Japan kan een ~san zijn, maar het is niet een op zichzelf staand woord. Iemand alleen aanspreken met San kan dus niet.
In Japan is het belangrijk dat je de juiste suffix bij de juiste persoon gebruikt. Ben je niet zeker wat je moet gebruiken, ga dan voor ~san. Iemand zonder een suffix aanspreken komt niet heel veel voor tenzij je elkaar heel goed kent. Iemand alleen bij zijn/haar naam noemen is onbeleefd. Hier lees je hoe je iemand moet je-en of jij-en in het Japans.
De meest voorkomende suffixen
San (さん)
Zoals gezegd is ~san de meest voorkomende titel die je gebruikt in Japan. San wordt niet in Kanji geschreven, maar altijd in hiragana. Het betekent meneer of mevrouw, maar in Japan wordt het veel breder gebruikt. Een meisje van 15 zal hier geen mevrouw genoemd worden, maar in Japan is dit dus wel een ~san. San is unisex.
San komt niet alleen achter namen van personen. Een winkelmedewerker is ook een ~san (tenin-san, 店員さん) en als je tijdens het wandelen een paard tegen komt kun je deze ook prima uma-san (“meneer” het paard, 馬さん) noemen. Ook achter namen van bedrijven kun je het woordje ~san plaatsen, al komt dit niet zo heel veel voor.
Verder zijn er al veel woorden in Japan waar het woordje ~san “automatisch” inzit. Familieleden heten bijvoorbeeld otou-san (vader, お父さん), okaa-san (moeder, お母さん), onii-san (oudere broer, お兄さん), onee-san (oudere zus,お姉さん).
Wanneer spreek je iemand aan met san?
- Als de persoon ouder is
- Als je de persoon niet persoonlijk kent
- Als je de persoon wel kent, maar als het een kennis is
Kun (くん)
Ook kun is unisex, maar wordt over het algemeen vaker bij mannen dan bij vrouwen gebruikt. Vrouwen worden meestal alleen in professionelere settings aangesproken met kun, bijvoorbeeld op het werk of als leraar tegen een studente. Maar dan nog wordt meestal san gebruikt voor vrouwen. Vrouwen onder elkaar gebruiken nooit kun.
Wanneer gebruik je kun?
- Als de man/jongen jonger is of van dezelfde leeftijd
Chan (ちゃん)
Chan wordt vaak achter de namen van kinderen geplakt. Vrouwen onder elkaar gebruiken chan als ze vriendinnen zijn. Mannen kunnen vrouwen met ~chan aanspreken als ze goede vrienden zijn. Kinderen noemen hun opa en oma bijvoorbeeld ook wel eens ojii-chan en obaa-chan in plaats van ojii-san en obaa-san. Ook vrouwen die bijvoorbeeld van kleins af aan iemand chan hebben genoemd, kunnen dat op oudere leeftijd ook nog doen, ook al is het een man.
Wanneer gebruik je chan?
- bij kinderen
- Tegen vrouwen/meisjes van dezelfde of jongere leeftijd mits je goede vrienden bent